Die ene lamp in de hal op weg naar het toilet waar we het eerder over hadden? Juist, dat is basisverlichting. Basisverlichting is algemene verlichting die je gebruikt om je weg in huis te vinden. Het zijn de lampen die je als eerste aanzet zoals bij binnenkomst in de hal, badkamer of keuken. Het geeft je overzicht in de ruimte en verlicht alles gelijkmatig. Basisverlichting gebruik je om de kamer te voorzien van licht, maar zorgt niet voor sfeer. Bij basisverlichting gaat het om plafondlampen, wandlampen of hanglampen.
Een gezellig avondje op de bank of een romantisch diner vraagt om meer dan alleen een heldere plafondlamp. Daar komt sfeerverlichting om de hoek kijken. Dit licht is zacht, warm en verlicht slechts een deel van de kamer. Snelle sfeermakers zijn tafellampen of vloerlampen met dimmer, maar je kunt ook spelen met verschillende lichtbronnen. Neem eens een lichtbron met een lager wattage, of amberkleurig glas in plaats van wit. Ook de lampenkap heeft invloed op de lichtkleur en sterkte! Daarnaast zijn er RGB lichtbronnen die je helemaal naar wens kunt instellen op paars, rood, blauw, of welke kleur jij maar wil!
Deze lampen zorgen voor helder, gericht licht waar je goed bij kunt lezen en werken. Het kiezen voor een fellere lamp is belangrijk bij inspanningen, zodat je ogen minder snel vermoeid raken. Door te kiezen voor functionele verlichting met dimmer kun je zelf de intensiteit van het licht bepalen. Denk aan bureaulampen of tafellampen, die je gebruikt bij de werktafel of naast de bank als leeslampje.
Heb jij kunst in de kamer staan? Of een verzameling sportmedailles waar je trots op bent? Het zou zonde zijn als die nou net in een donker hoekje wegvallen. Zet ze in de spotlights met accentverlichting! Aan de hand van een stijlvolle opbouwspot of inbouwspot richt jij het licht precies op het gedeelte dat jij in de spotlights wilt zetten.
Houd bij het kiezen van jouw nieuwe lamp ook rekening met het lichteffect. Elk effect is anders en daarmee van invloed op de sfeer in huis!
Het licht schijnt zonder hindernissen op jou en jouw interieur, zodat de stralen je ‘raken’. De stralen worden dus niet, of slechts een klein deel, tegengehouden door een lampenkap. Dat is direct licht. Dit type licht is erg functioneel en handig voor ruimtes waarin je veel licht nodig hebt, zoals een badkamer of hobbykamer, maar ook een schuur of berging!
De lichtstralen schijnen niet direct op het interieur, doordat de kap of het armatuur op een beperkt aantal plaatsen open is en licht doorlaat. Het licht verspreidt zich doordat het weerkaatst via de muren of het plafond. Indirect licht is heel sfeervol en daarom zeer geschikt voor de woon- of slaapkamer.
Dit vind je in een lamp waarbij het licht door de kap of het armatuur niet direct de ruimte in schijnt. Vaak zijn deze lampen (deels) gemaakt van textiel, kunststof of melkglas. Dat geeft een zachtere lichtval en is prettig bij bijvoorbeeld een plafond- of hanglamp boven eettafel, zodat je niet direct de lamp in kijkt. Diffuus licht wordt ook veel gebruikt in de keuken en badkamer. Het licht is helder, zonder fel te zijn.
Gericht licht is bijzonder praktisch en vooral handig voor een specifieke plek die je fel wil verlichten, zoals je werkplek, leesboek of een kunststuk. Gericht licht creëer je heel makkelijk met een spot, bureaulamp of verstelbare vloerlamp en komt vaak goed van pas in de woonkamer (als leeslamp of accentverlichting), maar ook in functionelere ruimtes als de keuken (boven het fornuis of aanrecht).
Een goed lichtplan bestaat uit een combinatie van soorten verlichting en lichteffecten. Begin bij de basis en loop stapsgewijs de verschillende soorten door. Het kan voorkomen dat je niet in elke kamer elk type verlichting nodig hebt.
1. Maak een plattegrond van jouw woning, inclusief meubels en woondecoratie. Markeer ook de stopcontacten!
2. Bedenk wat je in welke ruimte doet. Waar zit je vaak te eten? Waar voer je je hobby uit? Waar is de zithoek? Dit kan elkaar prima overlappen, dat betekent dat je meerdere typen verlichting in één ruimte nodig hebt.
3. Geef per ruimte op de plattegrond aan waar de basisverlichting komt en gebruik hiervoor één kleur. Plaats de basisverlichting op zo’n manier dat het licht zich zoveel mogelijk verspreidt. Dit is vaak gecentreerd in de ruimte (in het midden van het plafond), of tegen de wand (een vloer- of wandlamp waarvan het licht indirect via de muur wordt verspreid).
4. Voeg de sfeerverlichting toe. Sfeerverlichting hoort in ieder geval in de woonkamer thuis, maar ook in de keuken, slaap- en badkamer kun je sfeerverlichting gebruiken. Het is aan jou hoe sfeervol je het wil maken!
5. Ga vervolgens op zoek naar specifieke plekken in de ruimte die extra, functioneel licht (taakverlichting) nodig hebben, zoals het aanrecht in de keuken of dat hoekje van de bank waar jij je boek leest. Markeer dit met een derde kleur.
6. Als laatst licht je bijzondere woondecoratie zoals een schilderij of fotocollage uit met accentverlichting, markeer deze met een vierde kleur.
Daar is je lichtplan! Je weet nu precies naar welke lampen je op zoek moet gaan om van jouw huis een sfeervol thuis te maken.
